متاسفانه سازمان بورس با تیم جدید مجدد رویه مدیران قبلی رو در پیش گرفته و آزمون و خطا رو در دستور کار خودش قرار داده است و بر قوانین و مقررات و حد نصاب های صندوق ها برای حمایت از بازار دست گذاشته! که به نظر می رسد این تصمیم هم با توجه به ناامیدی از تمامی ارگان هایی بوده است که می‌توانستند بازار را حمایت کنند و نکردند!!
مصوبه هیئت‌مدیره سازمان بورس که در آن سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌های درآمد ثابت در گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی به حداکثر ۳۵ درصد از کل دارایی صندوق کاهش داده است!!این سوالات را مطرح می کند که اثرات این مصوبه چیست؟ و سوال اساسی این است که این مصوبه منجر به صعود بورس می شود و یا تاثیر بسزایی در روند معاملات سهام دارد یا خیر؟
این مورد در حالی است که سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌های با درآمد ثابت در سهام و حق تقدم سهام نیز افزایش پیدا کرده است، اما بر اساس این مصوبه، سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌های با درآمد ثابت در گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی از ۴۰ درصد کل دارایی‌های صندوق به ۳۵ درصد از کل دارایی‌های صندوق کاهش یافت. اما این کاهش چه میزان پول را از صندوق های با درآمد ثابت آزاد می کند و اینکه چه تعداد صندوق وجود دارد که بیشتر از این حد نصاب سرمایه گذاری در سپرده بانکی دارند؟؟
با یک حساب سر انگشتی میتوان متوجه شد که مصوبه‌ای که در مورد سقف سرمایه‌گذاری در سپرده داده اند چیزی حدود ۳۵ الی ۴۰ همت منابع درآمد ثابت‌ها را می تواند آزاد کند و صندوق هایی که سقف اوراق دارند می‌توانند اوراق خریداری کنند ولی با توجه به پایین آمدن YTM اوراق تا حوالی ۲۷ درصد صرف اقتصادی ممکن است نداشته باشد برای این صندوق های و البته ممکن هم است که این ریسک را نپذیرند و به نوعی در کل به نظر بخشی از این پول ها به سمت خرید سهام بیاید، آن هم در صورتی که شرایط متعادل شود و سایه ریسک های موجود از سر بازار برداشته شود، ولی این مبلغ می‌تواند بورس را از بحران و تکراری که در آن گرفتار شده است رهایی ببخشد.
از طرفی هم سقف سرمایه‌گذاری صندوق در «سهام و حق تقدم سهام پذیرفته‌شده در بورس تهران، فرابورس ایران و واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری» از حداکثر ۱۰ درصد از کل دارایی‌های صندوق به حداکثر ۱۵ درصد از دارایی‌های صندوق افزایش پیدا کرده، شاید این راهکار و تصمیم هم برای نجات برخی از صندوق های سهامی که در زیان بوده باشد!! تا این مجوز را داشته باشند منابع صندوق درآمد ثابت خود را به حمایت و اصلاح ساختار پرتفوی صندوق سهامی خود تخصیص دهند که در این صورت اثرات به مراتب کمتری در روند بازار خواهد داشت!!
اما منابع حاصل شده از کاهش ۵درصد کاهش سقف سپرده دو مقصد خواهد داشت:
۱- خرید اوراق که باعث می شود نرخ اوراق چیزی حدود ۴درصد کاهش پیدا کند که شاید صرف اقتصاد نداشته باشد برای برخی ها
۲- خرید سهام
از طرفی صندوق‌هایی که سقف اوراق پر دارند، این مبالغ را وارد سهام ، و صندوق های سهامی خواهند کرد.
و در پایان این نکته بسار مهم است که نصاب سهام به معنی الزام خرید سهام توسط درآمدثابت‌ها نیست؛ حتی صندوق های درآمد ثابت نوع دوم به هیچ عنوان الزام به خرید سهام ندارند!! نصاب ۱۵ درصدی سهام به معنای خرید حداکثر ۱۵ درصد سهام توسط صندوق است و صندوق ها می‌توانند سهامی در پرتفوی خود نداشته باشند، در حال حاضر با وجود نصاب ۱۰ و بدون اعمال مصوبه جدید ، صندوق‌های درآمدثابت بسیار کمی هستند که ۱۰درصد سهام در ترکیب دارایی های خود داشته باشند و میانگین سهام درآمدثابت‌ها کمتر از ۵درصد است در حال حاضر!!!!
پس با قاطعیت میتوان گفت که اگر بازار رونق پیدا نکند و بسته های حمایتی قوی برای بازار در نظر گرفته نشود و از همه مهمتر سازمان در جهت خنثی کردن ریسک هایی که سایه بر سر بازار گسترانیده اند نکند، این افزایش نصاب سهام تأثیری بر بازار سهام نخواهد داشت.
هابیل خاوری کارشناس بازارسرمایه
نظر شما